Zatürre, akciğer dokusunun enfeksiyon haline denir. Tıp dilinde ‘pnömoni’ ismi ile geçer. Zatürreye virüsler ve bakteriler neden olur. Genellikle bronşit, bronşektazi gibi hastalıkların komplikasyonu olarak ortaya çıkan zatürre, ilerleyici enfeksiyonlarla karakterize bir hastalıktır. İleri yaş ve çocuklarda çok sık görülür. Yaşlı veya bebekler hastalığa yakalandığında çok hassas olduğundan tedaviye hastanede devam edilir. Ayrıca zatürre iyileştiğinde bile, diğer komplikasyonların oluşmaması için çok dikkatli olunmalıdır. Zatürre hastalığında, hasta nefes alırken acı çeker hayat kalitesi iyice düşmüştür bu yüzden psikolojik destek alması da gerekebilir. Zatürrede erken teşhis çok önemlidir, çünkü mikroorganizmalar akciğer dokusunda çok fazla ürediklerinde hastalığın iyileşmesi daha uzun sürer. Zatürre, mikro orgonizmaların akciğere girip oradan üremesiyle ortaya çıkar.
Mikroorganizmalar akciğere şu yollarla girer ;
- Mide sekresyonlarının (içeriği) aspire edilmesi ile.
- Enfekte mikroorganizmanın, solunum yoluyla alınması ile,
- Kan dolaşımına katılması ile,
- Başka komşu enfekte bölgeden bulaşma ile,
- Balgamın herhangi bir neden ile vücuttan atılamayıp enfekte hale gelmesiylede girebilir.
Zatürre hastalığına yakalanma ihtimalinde risk faktörleri
- Yaşlı kişiler.
- Aşırı soğuk havada kalmak.
- Alkol kullanımı.
- Sigara ve toza maruz kalmak.
- Öksürük refleksinin çalışmaması veya bozulması.
- Alkol kullanımı.
- Uyuşturucu kullanımı.
Zatürrenin nedenleri nelerdir?
- Virüs kaynaklı enfeksiyonlar.
- Aşırı radyasyona maruz kalma.
- Kimyasal maddelerle temas.
- Alkol bağımlılığı.
- Aşırı soğuğa maruz kalarak üşütme.
- Bağışıklık sisteminin gücü azaldığı durumlar.
- Parazitsel enfeksiyonlar.
- Yatalak hastalar.
- Aşırı kusma sonucu aspirasyon.
- Mikotik mikroorganizmalar. ( Mantarlar )
Zatürrenin belirti ve bulguları nelerdir?
Genellikle hastalık öncesinde zaten vücudun solunum sisteminde hali hazırda bir hastalık vardır ve onun komplikasyonu şeklinde görülür.
- Ani titreme.
- Ani ve dengesiz seyreden ateş.
- Halsizlik
- Akçiğer bölgesinde ağrı.
- Parmak uçlarında ve dudakta siyanoz ( morarma )
- Kötü kokulu, paslı ve yapışkan balgam.
- Aşırı öksürük.
- Dispne ( Solunum güçlüğü )
Zatürrenin tanısı nasıl konulur?
Zatürrenin tanısında ilk önce, fiziksel muayenede akciğer sesleri dinlenir. Hastanın hikayesi alınır. Kesin tanı koymak için ise hastadan kan testleri , balgam kültürü ve idrar tetkikleri istenir.
Zatürrenin tedavisi
Mikroorganizmaya göre ilaç tedavisi başlanır. Gerekli görülürse hasta takip altına alınmak için hastaneye yatırılır. Sigara kesilir. Güçlü antibiyotik ve bulguların geçmesi ve yayılmasını önlemek için semptomatik tedaviye başlanır. Kusmayı engellemek için ise antiemetik ( kusmayı engelleyen ilaç ) ilaçlar verilebilir.
Zatürreden nasıl korunulur ve tedavi sonrası hastalığının tekrar etmemesi için ne yapılması gereklidir ?
Korunma için yapılması gerekenler:
- Düzenli olarak grip aşısı yapılması gereklidir.
- Zatürre aşıları yapılması gereklidir.
- Herhangi bir üst solunum enfeksiyonunda, zatürreye çevirmemesi için çok dikkatli tedavi uygulanması gerekmelidir.
- Soğuğa maruz kalınmamalıdır.
- Sigara kullanılması bırakılmalıdır.
- Kirli ve tozlu ortamlardan uzak durulmalıdır.
- Alkol ve madde bağımlılığından kaçınılmalıdır.
Zatürre hastalığının tekrar etmemesi için yapmamız gerekenler?
- Sigara kesinlikle kullanılmamalıdır.
- Her geçirilen hastalıkta doktor gözetimde tedavi edilmeli ve dikkatli olunmalıdır.
- Üşütmekten kaçınılmalıdır.
- Düzenli grip gibi aşılar vurunmalıdır.
- Kusmaktan kaçınılmalıdır.
Zatürre hastalığının komplikasyonları
Komplikasyonlar genellikle hastalık tam iyileşmediğinde veya yetersiz tedavi uygulandığında görülür.
- Akçiğer ödemi.
- Akçiğer absesi.
- Bronşektazi.
- Komşu organlara ve dokulara enfeksiyon bulaşması.
- Atelektazi ( Akçiğerin vücuda yetersiz kalması. )
Diğer içeriklerimizi de inceleyebilirsiniz:
YÜKSEK KOLESTEROL VE ETKİLERİ
İLE KURULMUŞTUR